Ηλιακή και Ηλιοσφαιρική Φυσική

Η Ομάδα Ηλιακής και Ηλιοσφαιρικής Φυσικής μελετά τον ΄Ηλιο χρησιμοποιώντας δεδομένα από δορυφόρους (π.χ. SoHO, TRACE, Hinode, SDO, IRIS) και/ή από επίγεια παρατηρητήρια (όπως το THEMIS στην Τενερίφη και τα DOT και τα SST στην La Palma) σε συνδυασμό με θεωρητικά εργαλεία μοντελοποίησης. Τα παρατηρησιακά αυτά δεδομένα
παρέχουν, μέσω ανάλυσης σε πολλά μήκη κύματος, κάλυψη της ηλιακής ατμόσφαιρας από τα χαμηλότερα στρώματα μέχρι το εξωτερικό στέμμα και επιτρέπουν την εξαγωγή ποσοτικών πληροφοριών για τις φυσικές παραμέτρους που περιγράφουν την θερμοδυναμική κατάσταση του ηλιακού πλάσματος. Η ομάδα υλοποιεί έρευνες πάνω σε μεγάλο εύρος ηλιακών
φαινομένων που λαμβάνουν χώρα τόσο σε ενεργές όσο και σε ήρεμες περιοχές και περιλαμβάνουν ηλιακές κηλίδες, βρόχους και διάφορες δομές μικρής κλίμακας, όπως ακίδες και στροβίλους.

Επίσης πραγματοποιείται ανάλυση και ερμηνεία δεδομένων Ηλιακών Ενεργειακών Σωματιδίων (SEPs) καθώς και συμπληρωματικών δεδομένων πλάσματος και μαγνητικού πεδίου, που έχουν συλλεχθεί από διαστημόπλοια των ESA και NASA (STEREO, Ulysses, ACE, Cluster, ΤHEMIS, CASSINI, Parker Solar Pribe) για τη μελέτη των επιπτώσεων των εκρηκτικών ηλιακών καταιγίδων στο Διαπλανητικό χώρο και το περιβάλλον της Γης. Πραγματοποιείται έρευνα πάνω στην Ηλιακή Προέλευση, επιτάχυνση και διάδοση των SEPs μέσα στην Ηλιόσφαιρα, οι Ηλιοσφαιρικές Δεξαμενές Σωματιδίων, η πρόβλεψη Διαστημικού Καιρού, οι επιπτώσεις των ηλιακών καταιγίδων στο περιβάλλον του Άρη και σε αστροναύτες μελλοντικών επανδρωμένων διαστημικών αποστολών. Σε συνεργασία με σημαίνοντες Ευρωπαίους και Αμερικανούς εταίρους υλοποιείται το πρώτο Ευρωπαϊκό Σύστημα Προειδοποίησης Διαστημικού Καιρού.

Ιονοσφαιρική Φυσική

Οι κύριες δραστηριότητες της ομάδας Ιονοσφαιρικής Φυσικής επικεντρώνονται στη συστηματική παρακολούθηση της ιονόσφαιρας και στην ανάπτυξη συστημάτων πρόβλεψης των ασταθειών και των επιδράσεων του διαστημικού καιρού εφαρμόζοντας προηγμένες τεχνικές μοντελοποίησης επίγειων αλλά και διαστημικών δεδομένων. Η ομάδα λειτουργεί αδιάλειπτα έναν Ιονοσφαιρικό Σταθμό τύπου Digisonde και έχει αναπτύξει το σύστημα DIAS, το οποίο πλέον έχει αναβαθμιστεί σε Ευρωπαϊκό Κέντρο Ιονοσφαιρικών Προγνώσεων και παροχής προϊόντων προστιθέμενης αξίας για την υποστήριξη δορυφόρων LEO και MEO και συστημάτων που χρησιμοποιούν HF πικοινωνίες. Η ομάδα συμμετέχει συστηματικά σε ευρωπαϊκά και διεθνή προγραμμάτα που χρηματοδοτούνται από τη Ευρωπαϊκή Ένωση (FP6, FP7, COST, CIPS) καθώς και από ESA, NATO, EOARD κτλ.

Ιστοσελίδα ομάδας: http://www.iono.noa.gr

Διαστημική Έρευνα και Τεχνολογία

H Oμάδα Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας εξειδικεύεται στην έρευνα της φυσικής πλάσματος των πλανητών και του διαπλανητικού χώρου, του γεωμαγνητισμού και του διαστημικού μαγνητισμού, και την πρόβλεψη του διαστημικού καιρού. Λειτουργεί το Ελληνικό γεωμαγνητικό δίκτυο μαγνητομέτρων HellENIc GeoMagnetic Array (ENIGMA) που αποτελείται από τρεις επίγειους σταθμούς μαγνητομέτρων στις περιοχές των Τρικάλων, της Αττικής και της Λακωνίας που παρέχουν μετρήσεις για τη μελέτη των γεωμαγνητικών παλμών, που προκύπτουν από την σύζευξη του ηλιακού ανέμου με την γήινη μαγνητόσφαιρα. Επίσης, συμμετέχει ενεργά στη διαστημική αποστολή Swarm του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ) και αποτελεί μέλος της Ομάδας διακρίβωσης των δεδομένων της αποστολής.

Η ομάδα έχει αναπτύξει και λειτουργεί το σύστημα παρακολούθησης των ροών ηλιακών πρωτονίων Solar Energetic Particle Flux (SEPF) tool καθώς και το σύστημα πρόγνωσης ηλιακών ενεργειακών γεγονότων και ηλιακών εκλάμψεων FORecasting Solar Particle Events and Flares (FORSPEF) tool. Ο κύριος επιστημονικός στόχος της ομάδας είναι η λεπτομερής έρευνα των διασυνδεδεμένων φαινομένων της φυσικής του πλάσματος στον Ήλιο, στο διαπλανητικό χώρο, στη Γη και στους άλλους πλανήτες. Η ομάδα έχει εμπλακεί στο σχεδιασμό διαστημικών οργάνων και στην εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων και τεχνικών στο χώρο των διαστημικών επικοινωνιών για την αποτελεσματική εκμετάλλευση διαστημικών δεδομένων.

Ιστοσελίδα Ομάδας: http://proteus.space.noa.gr/~srtg