.1. Η μυθολογία σχετικά με τον Ωρίωνα

Ο Ωρίωνας ήταν ο πιο διάσημος κυνηγός στην ελληνική μυθολογία.

Μια φορά, όπως το συνήθιζαν οι θεοί του Ολύμπου, ο Δίας και ο Ποσειδώνας πήγαν ένα περίπατο στη γη μεταμφιεσμένοι σε ανθρώπους. Περνώντας από τη Βοιωτία δέχθηκαν τη θερμή φιλοξενία του Υριέα, του «επώνυμου ήρωα» της πόλεως Υρίης. Εκείνη την εποχή όμως ο Υριέας ήταν σε πολύ μεγάλη ηλικία και χήρος χωρίς παιδιά. Εξομολογήθηκε στους φιλοξενούμενους τον καημό του για τη μεγάλη μοναξιά του και πόσο θα ήθελε να είχε ένα παιδί. Αφού οι δύο θεοί είχαν φύγει, το άλλο πρωί ο Υριέας βρήκε στο κατώφλι του σπιτιού του ένα βρέφος: ήταν ο μικρός Ωρίων, ένα δώρο από τους θεούς για τη φιλοξενία που τους είχε προσφέρει. Για τον λόγο αυτό ο Ωρίων αναφέρεται άλλοτε ως γιος του Υριέα και άλλοτε ως γιος του Ποσειδώνα, μάλιστα ήταν καρπός της σχέσης του θεού με την Ευρυάλη, κόρη του βασιλιά Μίνωα. Λέγεται ακόμα ότι είχε πάρει από τον πατέρα του, θεό της θάλασσας, το χάρισμα να μπορεί να βαδίζει πάνω στη θάλασσα.

Ο Ωρίωνας μεγάλωσε και έγινε «ανήρ εξόχου ρώμης και καλλονής, και δεξιώτατος κυνηγός». Εκτός από πολύ δυνατός και όμορφος, φαίνεται ότι ήταν πολύ ψηλός στο ανάστημα, κάτι που συνδέεται και με τον ομώνυμο αστερισμό. Συνόδευε τη θεά του κυνηγιού, την `Αρτεμι, στα κυνήγια της. Κάποτε ο Ωρίων φιλοξενήθηκε στη Χίο από τον εκεί βασιλιά Οινοπίωνα (κατά μία εκδοχή και ο Ωρίων ήταν Χιώτης). Συμπεριφέρθηκε όμως απερίσκεπτα, καθώς ερωτεύθηκε τρελά την κόρη του βασιλιά, τη Μεράδη. Τότε ο Οινοπίων του έδωσε να πιεί ένα ποτό που τον τύφλωσε και μετά τον πέταξε στη θάλασσα. Εκεί τον περιμάζεψε ο θεός `Ηφαιστος και τον οδήγησε στον Απόλλωνα, τον θεό του φωτός, που του ξανάδωσε την όρασή του.

Σχετικά με το τέλος του Ωρίωνα υπάρχουν αρκετές διαφορετικές παραδόσεις. Σύμφωνα την κυρίαρχη παράδοση, πέθανε στη Δήλο (γνωστή τότε ως Ορτυγία) από δάγκωμα σκορπιού, που τον έστειλε είτε η Άρτεμις επειδή είχε φύγει από κοντά της ως ερωτευμένος με την Ηώ (Οδύσσεια, ε 121 κ.ε., λ 310), είτε ο Απόλλων για να μη δημιουργηθεί ερωτική σχέση του Ωρίωνα με την `Αρτεμη (αδελφή του Απόλλωνα), είτε τέλος η ίδια η Γη τιμωρώντας τον για την καυχησιολογία του δηλαδή ότι κανένα ζώο δεν ξέφευγε από τα βέλη του. Για τον λόγο αυτό, όταν μετά τον θάνατό του ο Ωρίων «καταστερίσθηκε», μετατράπηκε δηλαδή σε αστερισμό, βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά της Ουράνιας Σφαίρας από τον αστερισμό Σκορπιό.

Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στη Wikipedia και στο Astronomia.gr.

.2. Μπορείτε να βρείτε τον Ωρίωνα στο νυχτερινό ουρανό;

Ο Ωρίωνας μοιάζει με έναν άνθρωπο. Αρχικά θα πρέπει να δείτε τη ζώνη του Ωρίωνα, η οποία αποτελείται από 3 αστέρια σε μια ευθεία γραμμή. Στο άκρο από το ένα πόδι του Ωρίωνα βρίσκεται το φωτεινό αστέρι Ρίγκελ, ένα από τα πιο φωτεινά αστέρια του ουρανού. Στους ώμους του βρίσκονται τα αστέρια Μπετελγκέζ και Μπελατρίξ. Ο Μπετελγκέζ είναι σαφώς πιο κόκκινος από τον Ρίγκελ, διότι η θερμοκρασία στην επιφάνειά του είναι πιο χαμηλή.

.3. Χάρτες με τα μεγέθη των αστεριών του Ωρίωνα

Συγκρίνετε το πώς εμφανίζεται ο συγκεκριμένος αστερισμός στο νυχτερινό ουρανό της περιοχής σας, με τους χάρτες που ακολουθούν. Ο κάθε χάρτης παρουσιάζει αστέρια, μέχρι ένα συγκεκριμένο φαινόμενο μέγεθος. Επιλέγοντας το σωστό χάρτη, μπορείτε να εκτιμήσετε το μέγιστο φαινόμενο μέγεθος (δηλαδή την ελάχιστη φωτεινότητα) των αστεριών τα οποία μπορείτε να δείτε από την περιοχή που βρίσκεστε: https://www.globeatnight.org/magcharts

.4. Έντυπο υλικό

Χρησιμοποιήστε το ακόλουθο αρχείο PDF για να διευκολυνθείτε στις παρατηρήσεις σας.

.5. Καταχωρήστε τις μετρήσεις σας

Αφού έχετε βρει τον Ωρίωνα στον ουρανό και αποφασίσετε ποιος από τους παραπάνω χάρτες ανταποκρίνεται σε αυτό που βλέπετε, καταχωρήστε τις μετρήσεις εδώ.