Αστρονομικά Νέα από την Ελλάδα Διεθνή Αστρονομικά Νέα
Κοσμικές Διαδρομές
Αστρονομικά Νέα
Βασικές Γνώσεις
Άρθρα & Θέματα
Ημεροδείκτης
Κύρια Άρθρα
ΙΑΑ Πρώτη σελίδα
ΕΑΑ Πρώτη σελίδα
επιστροφή 

Οι πίδακες του Εγκέλαδου αποκρύπτουν την διάρκεια της ημέρας του Κρόνου

Πρόσφατα οι πλανητικοί αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι ο Εγκέλαδος επηρεάζει το μαγνητικό πεδίο του Κρόνου, του οποίου είναι δορυφόρος, σε τέτοιο βαθμό ώστε αυτό να περιστρέφεται πιο αργά από τον Κρόνο τον ίδιο. Αυτό το φαινόμενο καθιστά σχεδόν αδύνατη τη μέτρηση της διάρκειας της ημέρας του Κρόνου, χρησιμοποιώντας τεχνικές που εφαρμόζονται σε άλλους μεγάλους πλανήτες.
Κανένας μέχρι σήμερα δεν είχε αντιληφθεί ότι ο Εγκέλαδος θα επηρέαζε τόσο πολύ τα αποτελέσματα των βασισμένων στο ραδιοφωνικό μέρος του φάσματος τεχνικών (ραδιο-τεχνικών), που είχαν χρησιμοποιηθεί τα προηγούμενα χρόνια για να καθορίσουν την διάρκεια της ημέρας του Κρόνου. Οι ραδιο-τεχνικές χρησιμοποιούνται για να μετρήσουν την περιστροφή του πλανήτη από το ρυθμό της εκπομπής των φυσικών ραδιοσημάτων του. Μετρήσεις όμως που έγιναν σχετικά πρόσφατα, από τον τεχνητό δορυφόρο Cassini, έδειξαν ότι οι γραμμές του μαγνητικού πεδίου του Κρόνου «γλιστράνε» κατά την περιστροφή του πλανήτη, λόγω της πίεσης των ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων που προέρχονται από τους πίδακες υδρατμών και πάγων του Εγκέλαδου. Αυτά τα αποτελέσματα βασίζονται σε κοινές παρατηρήσεις των δύο συσκευών του Cassini - του οργάνου ραδιοφωνικών κυμάτων και πλάσματος (RPWS) και του μαγνητόμετρου (MAG).
Τα ουδέτερα σωματίδια που εκτινάσσονται από τους πίδακες του Εγκέλαδου διαμορφώνουν έναν τόρο (φαντασθείτε το σχήμα της σαμπρέλας) γύρω από τον Κρόνο. Δεδομένου ότι αυτά τα σωματίδια μετατρέπονται σε ηλεκτρικά φορτισμένα, συλλαμβάνονται από το μαγνητικό πεδίο του Κρόνου, δημιουργώντας ένα δίσκο ιονισμένου αερίου και πλάσματος, ο οποίος περιβάλλει τον πλανήτη κοντά στον ισημερινό του. Τα σωματίδια αυτά επιβραδύνουν την περιστροφή του δίσκου πλάσματος, με αποτέλεσμα αυτός να περιστρέφεται γύρω από τον Κρόνο σε περισσότερο χρόνο από την ιδία περιστροφή του πλανήτη. Οι επιστήμονες συμπεραίνουν επομένως, ότι αυτό που είχε μετρηθεί από τις ραδιο-τεχνικές δεν ήταν η περίοδος του πλανήτη αλλά η περίοδος περιστροφής του δίσκου πλάσματος. Επιπλέον, λόγω της κίνησης των νεφών του Κρόνου, καμία τεχνική δεν είναι γνωστή που να μπορεί να μετρήσει με ακρίβεια την περιστροφή του πλανήτη.
Μία άλλη αξιοσημείωτη παρατήρηση των επιστημόνων είναι ότι η περίοδος περιστροφής φαίνεται να αυξάνει με το πέρασμα των χρόνων. Η περίοδος που μέτρησε ο Cassini είναι κατά 6 λεπτά μεγαλύτερη από την περίοδο που είχε μετρηθεί από το διαστημόπλοιο Voyager στις αρχές της δεκαετίας του 80, μια αλλαγή σχεδόν ενός τοις εκατό της συνολικής περιόδου περιστροφής. Δύο εξηγήσεις δίνονται για αυτή την αλλαγή. Στην πρώτη αναφέρεται ότι οι πίδακες του Εγκέλαδου είναι ίσως πιο ενεργοί τώρα απ' ό,τι την εποχή που πέρασε κοντά ο Voyager. Στη δεύτερη υποστηρίζεται ότι ίσως υπάρχουν εποχιακές μεταβολές κατά τη διάρκεια περιφοράς του Κρόνου γύρω από τον Ήλιο, περιφορά που διαρκεί 29 έτη.

Εικόνα 1. Οι πίδακες του δορυφόρου Εγκέλαδου επηρεάζουν την περιστροφή του μαγνητικού πεδίου του Κρόνου με αποτέλεσμα τον μη ακριβή προσδιορισμό του χρόνου περιστροφής αυτού (Δικαιώματα: ESA-NASA)
Εικόνα2 Οι θεαματικοί πίδακες του Εγκέλαδου στέλνουν υλικό εκατοντάδες χιλιόμετρα πάνω από το νότιο πόλο του. Μερικά από τα σωματίδια δραπετεύουν και δημιουργούν το διάχυτο δακτύλιο γύρω από τον Κρόνο. Στην εικόνα αυτή η φωτεινή ζώνη πίσω και πάνω από τον Εγκέλαδο είναι ο δακτύλιος ε του Κρόνου ενώ το φωτεινό σφαιρικό αντικείμενο στην αριστερή άκρη της εικόνας είναι ένας μακρινός αστέρας του υποβάθρου. (Δικαιώματα: ESA-NASA)
 
Cassini-Huygens


Η συσκευή Cassini-Huygens στην τελευταία φάση κατασκευής του. Το Huygens, που προσεδαφίστηκε στον Τιτάνα, φαίνεται στο κέντρο της εικόνας με το κίτρινο-χρυσό χρώμα.

Για περισσότερες πληροφορίες κοιτάξτε την σχετική ιστοσελίδα της ESA

 

 

 

 

 

Η επίσκεψη αυτού του δικτυακού τόπου προϋποθέτει την αποδοχή των "όρων χρήσης"

© 2004-2010, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών