Αστρονομικά Νέα από την Ελλάδα Διεθνή Αστρονομικά Νέα
Κοσμικές Διαδρομές
Αστρονομικά Νέα
Βασικές Γνώσεις
Άρθρα & Θέματα
Ημεροδείκτης
Κύρια Άρθρα
ΙΑΑ Πρώτη σελίδα
ΕΑΑ Πρώτη σελίδα
επιστροφή 


Έκρηξη ακτίνων-γ ορατή με γυμνό οφθαλμό

Οι έντονες αστρικές εκρήξεις αποτελούν μερικά από τα πιο ενεργητικά και εντυπωσιακά φαινόμενα στο σύμπαν, συνοδευόμενα από έκλυση ακτινών-Χ και ακτίνων-γ φαίνονται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Οι εκρήξεις αυτές συνδέονται άμεσα με τον θάνατο μεγάλων αστέρων και την κατάρρευσή τους σε μελανές οπές. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA παρατηρεί επισταμένως τέτοια φαινόμενα με ρυθμό περίπου δύο ανά εβδομάδα. Στις 19 Μαρτίου του 2008 εντόπισε μία τεράστια έκρηξη ακτινών-γ στην κατεύθυνση του αστερισμού του Βοώτη η οποία φαινόταν ακόμη και με γυμνό οφθαλμό αν και η πηγή βρισκόταν περίπου επτά χιλιάδες φορές μακρύτερα από τον γαλαξία της Ανδρομέδας.
Ο Δρ. Paul O' Brien μέλος της επιστημονικής ομάδας του τηλεσκοπίου Swift αναφέρει ότι η έκρηξη συνέβη σε απόσταση περίπου 7.5 δισεκατομμυρίων ετών φωτός και είναι το πιο μακρινό τέτοιο φαινόμενο που μπορεί να παρατηρηθεί με γυμνό μάτι. Η διεθνής αστρονομική κοινότητα παρατηρεί ανελλιπώς την εξέλιξη του φαινομένου αυτού χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια Gemini-North και Liverpool στην Χαβάη και στην Λα Πάλμα αντίστοιχα. Οι παρατηρήσεις αυτές μας επιτρέπουν να μετρήσουμε την ακριβή απόσταση της πηγής της έκρηξης καθώς και να μελετήσουμε την συμπεριφορά και την ταχύτητα του αερίου το οποίο εκτοξεύτηκε από τον αρχικό αστέρα που βρέθηκε να έχει τιμή πολύ κοντά στην ταχύτητα του φωτός.
Διεθνείς επιστημονικές ομάδες επεξεργάζονται τα δεδομένα του φαινομένου αυτού (πυκνότητα και διασπορά αερίου με την απόσταση) έτσι ώστε να κατανοήσουν το γιατί η έκρηξη ήταν τόσο έντονη. Διατείνονται δε, ότι είτε η έκρηξη δημιούργησε φαινόμενο μικρού πίδακα με διεύθυνση την γραμμή παρατήρησής μας από την Γη, είτε ότι επρόκειτο περί ενός πραγματικά μεγάλου σε μάζα αστέρα ο οποίος κατέρρευσε δραματικά σε μελανή οπή με αποτέλεσμα την έκλυση τεραστίων ποσοτήτων ενέργειας στις ακτινών-γ.

Εικόνα 1. Η πηγή ακτίνων-γ όπως αποτυπώθηκε στις ακτίνες-Χ (αριστερά) και στο ορατό μέρος του φάσματος (δεξιά). (Δικαιώματα: NASA).

 
 
 
NASA/Swift


O Swift είναι ένα πρωτότυπο πολυ-φασματικό διαστημικό παρατηρητήριο αφιερωμένο στην μελέτη των εκλάμψεων ακτίνων γάμμα (gamma-ray burst - GRB) . Έχει την δυνατότητα να κάνει ταυτόχρονες παρατηρήσεις σε διαφορετικά μήκη κύματος (ακτίνες-γ, ακτίνες-Χ, υπεριώδες και το οπτικό).
Ο δορυφόρος Swift εκτοξεύθηκε στις 10 Noεμβρίου 2004 με τη βοήθεια ενός πυραύλου Delta ΙΙ από το ακρωτήριο Canaveral στη Φλόριντα των ΗΠΑ.


Για περισσότερες πληροφορίες κοιτάξτε την ιστοσελίδα
ΝΑSA/Swift

 

 

 

Η επίσκεψη αυτού του δικτυακού τόπου προϋποθέτει την αποδοχή των "όρων χρήσης"

© 2004-2010, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών