Αστρονομικά Νέα από την Ελλάδα Διεθνή Αστρονομικά Νέα
Κοσμικές Διαδρομές
Αστρονομικά Νέα
Βασικές Γνώσεις
Άρθρα & Θέματα
Ημεροδείκτης
Κύρια Άρθρα
ΙΑΑ Πρώτη σελίδα
ΕΑΑ Πρώτη σελίδα
επιστροφή 


Ανομοιόμορφο νέφος αντιύλης στο γαλαξιακό κέντρο

Νέες παρατηρήσεις από το δορυφόρο Integral της ευρωπαϊκής υπηρεσίας διαστήματος (ESA) φέρνουν στο φως την ανακάλυψη ενός νέφους αντιύλης (ποζιτρονίων), ανομοιόμορφα κατανεμημένης γύρω από το γαλαξιακό κέντρο. Παλαιότερα δεδομένα έδειχναν το ίδιο νέφος, με σχήμα σχεδόν σφαιρικό, του οποίου η κατανομή συνέπιπτε με την κατανομή της σκοτεινής ύλης στην ίδια περιοχή. Είχε τότε προταθεί ότι η αντιύλη προερχόταν από την εξαΰλωση ή τη διάσπαση θεμελιωδών σωματίων που με την σειρά τους προέρχονταν από την σκοτεινή ύλη. Η ιδέα αυτή δεν ευδοκίμησε διότι τα σωμάτια σκοτεινής ύλης θα έπρεπε να είναι πολύ ελαφρύτερα, σύμφωνα με τις θεωρητικές προβλέψεις.
Νεότερες παρατηρήσεις αλλά και δεδομένα των τελευταίων 4 ετών του δορυφόρου Integral, που αναλύθηκαν από διεθνή ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον G. Weidenspointner του πανεπιστημίου Max Planck, έχουν καταδείξει εκπομπή ακτινών-γ ενέργειας 511 keV η οποία είναι απόρροια της εξαΰλωσης ποζιτρονίων-ηλεκτρονίων. Επίσης, παρατηρήθηκαν σημαντικά ευρήματα για την ανομοιόμορφη κατανομή διπλών συστημάτων ακτινών-Χ χαμηλής μάζας (LXMBs), που ταιριάζει απόλυτα με αυτήν της αντιύλης στην ευρύτερη περιοχή του γαλαξιακού κέντρου (Εικόνα 1). Τα συστήματα αυτά αποτελούνται από έναν κανονικό αστέρα και έναν συνοδό που είναι είτε αστέρας νετρονίων είτε μελανή οπή. Ο συνοδός αυτός συνήθως αποσπά βίαια μάζα από τον κανονικό αστέρα μέσα από ένα ισχυρότατο βαρυτικό πεδίο. Σαν αποτέλεσμα, η αποσπώμενη μάζα του κανονικού αστέρα θερμαίνεται τόσο πολύ ώστε να δημιουργούνται ζεύγη ηλεκτρονίων, ποζιτρονίων τα οποία εξαϋλώνονται και ξαναδημιουργούνται, παράγοντας αυτό το χαρακτηριστικό σήμα των 511 keV στην περιοχή των ακτινών-γ.
Η διεθνής επιστημονική κοινότητα υποστηρίζει ότι τουλάχιστον το μισό του νέφους αντιύλης προέρχεται από τέτοια διπλά συστήματα, ενώ το υπόλοιπο μισό από παρόμοιες διαδικασίες που συντελούνται κοντά στην μεγάλη μελανή οπή στο γαλαξιακό κέντρο. Ωστόσο, οι επιστήμονες σημειώνουν ότι αυτή η ανομοιόμορφη κατανομή των διπλών αστέρων είναι εντελώς απρόσμενη καθώς η θεωρητική τους κατανομή προβλέπεται να είναι ομοιόμορφη γύρω από το γαλαξιακό κέντρο. Η σύνδεση μεταξύ αντιύλης και LXMBs είναι σημαντική διότι ελαχιστοποιεί την ανάγκη συνδυασμού σκοτεινής ύλης και αντιύλης, αλλά δεν έχει επιβεβαιωθεί. Ασφαλώς χρειάζονται περαιτέρω παρατηρήσεις για την πιστοποίηση των ευρημάτων αυτών.

Εικόνα 1: Χάρτης του ουρανού που δείχνει το γαλαξιακό κέντρο. Στα αριστερά φαίνεται το σήμα των ακτίνων-γ των 511 keV που προέρχεται από την εξαΰλωση ποζιτρονίων και ηλεκτρονίων. Στα δεξιά διακρίνεται η κατανομή των διπλών συστημάτων χαμηλής μάζας που εκπέμπουν έντονα στις ακτίνες-Χ. Και οι δύο κατανομές είναι εξίσου ανομοιόμορφες και συμπίπτουν. (Δικαιώματα: ESA, NASA).

 
 
NASA/ESA INTEGRAL
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα
NASA/ESA/INTEGRAL

 

 

 

Η επίσκεψη αυτού του δικτυακού τόπου προϋποθέτει την αποδοχή των "όρων χρήσης"

© 2004-2010, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών